Tolhuiskade

Architect Tolhuiskade

In gesprek met architect Ruben Visser:

“De kracht van Cityplot zit in de eigenheid en diversiteit van gebouwen, de bewoners en gebruikers”

“Collectiviteit creëren. Dat is vanaf het begin een van de fundamenten voor de ontwikkeling van Buiksloterham volgens het Cityplot-concept. Met die dynamische strategie maakt Studioninedots ook van Tolhuiskade een gevarieerde leefomgeving die echt door de bewoners gezamenlijk wordt gedragen en waar binnen die collectiviteit zichtbaar ruimte is voor groen en water.”

Het zijn de woorden van Ruben Visser, architect bij Studioninedots en medeverantwoordelijk voor de ontwerpen van onder meer drie plots in Buiksloterham. In een inspirerend gesprek vertelt hij hoe een innovatief en duurzaam concept als Cityplot handen en voeten krijgt in de ontwikkeling van Tolhuiskade tot stedelijk gebied.

Jullie zijn de bedenkers van de cityplot. Wat is het precies?

“Cityplot is een methode waarmee we een gemengd gebied laten ontstaan. Een toekomstbestendige wijk gedijt bij diversiteit aan mensen en dus is variatie nodig; in soorten woningen, in type gebruik en in gebouwen. En dat ziet er dan uit als een compact en stoer stukje stad in een slim bouwblok.
Voor optimale menging is de ideale grootte van een plot ongeveer honderd bij honderd meter. Dit is groot genoeg om meer te delen dan alleen je werkplek of woongebouw en tegelijkertijd klein genoeg om het behapbaar te houden. Wat je op deze schaal kunt delen? Wij ontwerpen onder meer de energiesystemen en de buitenruimtes voor collectief gebruik. En natuurlijk worden auto’s er gedeeld. Parkeergarages zijn dan ook niet langer een verplicht onderdeel van ieder gebouw, maar die situeren we voor wijk-breed gebruik op de hoek van een plot..”

Dat klinkt behoorlijk vernieuwend. Is de cityplot daarmee de plek bij uitstek voor pioniers?

“Je moet in ieder geval een beetje avontuurlijk zijn, in welk segment je je als bewoners ook bevindt. Inmiddels worden al twee plots in Buiksloterham volgens het Cityplot-concept gerealiseerd. Bij de ontwikkeling daarvan zaten echt wel pioniers, zoals zelfbouwers en CPO-groepen (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap). Die omarmen dus ook innovaties op het gebied van bijvoorbeeld duurzaamheid. Inmiddels is de markt wel veranderd en wordt Tolhuiskade al een iets stedelijker plot. Maar nog altijd met inachtneming van de kernwaarden betrokkenheid, collectiviteit, flexibiliteit en diversiteit.”

Hoe komen die kernwaarden tot uiting in Tolhuiskade?

“De kracht van het concept zit in de uiteenlopende type bewoners en gebruikers, in de eigenheid van de ontwerpen van de gebouwen en in het lenig omgaan met het gebruik ervan, nu en in de toekomst. Die eigenheid bepaalt dat gebouwen in verschijningsvorm verschillen zodat mensen zeggen: ‘Dit is mijn woning’ of ‘Dit is mijn werkplek’. Of allebei. Want een woning kan ook een werkfunctie hebben – of krijgen. En vooral ruimtes in de plint kennen een omvang en structuur die het wisselen van functie makkelijk maakt; bijvoorbeeld van kantoor naar bakkerij en dan naar fotostudio.”

Hoe geef je eigenheid aan woon- en of werkruimtes die nog geen eigenaar hebben?

“Op dat gebied werken we nauw samen met Synchroon. Met elkaar geven we invulling aan de behoefte van onze avontuurlijke doelgroep. De architectuur in Tolhuiskade verschilt per gebouw; ieder gebouw maakt een eigen statement. Dat idee kan de toepassing van een materiaalsoort zijn, een bepaalde openheid of dieptewerking in de gevel, een kleur, een bijzondere kapvorm, noem maar op. Naast elkaar staan straks gevarieerde ontwerpen die door hun helderheid een rustig geheel vormen.”

Duurzaamheid en circulariteit zijn belangrijke thema’s binnen de cityplot. Waar zien we dat terug in Tolhuiskade?

“In Tolhuiskade zijn de openbare ruimte, het groen, de straten en de kade mee-ontworpen door de landschapsarchitecten van DELVA. Belangrijk thema hierbinnen is bijvoorbeeld water. Het wordt opgevangen door groendaken en op het straatniveau. Zichtbare gootjes voeren het water af naar het riool of waterretentieplekken in het gebied. Zo wordt duurzaamheid tastbaar.

Nog een ogenschijnlijk kleine beslissing: op bijna elk kavel komt een boom. Bomen zijn de beste bijdrage aan de ecologie. Ze bieden zuurstof, koeling en beschutting. Daarom nemen we elke boom op zo’n vanzelfsprekende en integrale wijze in het ontwerp op, dat je hem niet weghaalt. Bomen fungeren als wachters van de volle grond.”

 

 

Gevarieerde architectuur

Om de variatie in het gebied te waarborgen, werken drie verschillende architectenbureaus mee aan de ontwikkeling van Tolhuiskade. DUS Architects richt zich op het 3D printen van woningen en zal op deze manier haar eigen woning/bedrijf in Tolhuiskade realiseren. Een deel van de woningen wordt ontworpen door CIVIC. Dit jonge architectenbureau won in 2018 de Next Step Award, een initiatief van Synchroon om jong talent een kans te geven. Studioninedots treedt in het gebied op als stedenbouwkundige, supervisor en architect. Samen met DELVA Landscape Architects | Urbanism vertaalden zij de Cityplot-principes naar Buiksloterham.